Türkiye’de yerli otomobil üretmek için birlikte çalışma kararı alan firma ve kuruluşlar Kasım 2017’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Bu amaçla Anadolu Grubu (%19), BMC (%19), Kök Grubu (%19), Turkcell (%19), Zorlu Holding (%19) ve TOBB (%5) tarafından 25 Haziran 2018’de Türkiye’nin Otomobili lanse edildi. Türkiye’nin Otomobil Ortak Girişim Grubu A.Ş. böylece kurulmuş oldu. Eylül 2019’da Kök Grubu’un projeden çekileceği iddia edilmişti. Ekim 2019’da şirket merkezi İstanbul Şişli’den Kocaeli Gebze’ye taşınmıştır. Firmanın CEO’su Gürcan Karakaş, tasarımı 2019’da tamamlanacak otomobilin 2022’de satışa çıkacağını duyurdu. Aracın SUV ve sedan modelleri 27 Aralık 2019’da düzenlenen basın toplantısıyla tanıtıldı. TOGG’un gövde tasarım çalışması İtalyan tasarım firması Pininfarina ile birlikte yapıldı.

2021’de Anadolu Grubu, Turkcell ve Vestel (Zorlu Holding altında) daha fazla yatırım yaptı ve böylece toplam sermaye 150 milyon liradan neredeyse 1 milyar liraya ve bireysel hisse payları yaklaşık %23’e yükselirken, BMC’nin ve TOBB’un sırasıyla %23 ve %8’e yükseldi.

Bursa Gemlik’te 22 milyar TL’ye mal olacak ve TOGG elektrikli otomobillerini üretecek fabrika kurulacağı açıklandı. Fabrika için proje bazlı devlet yardımı yapılacağı da duyuruldu. Fabrikanın inşaatına 21 Mayıs 2020 tarihinde başlandı. 2020 Ağustos ayında ise şirketin TOGG markası altında üretim yapmasına karar verildi. 18 Aralık 2021’de TOGG’un yeni logosu 6 Ocak 2022’de ABD’de düzenlenen CES 2022 etkinliğinde tanıtıldı ve lansmanı yapıldı.

TOGG Modelleri

Aralık 2019’da tanıtılan TOGG otomobilinin iki modeli 300 ve 500 km (190 ve 310 mil) menzil seçeneklerine sahip tamamen elektrikli araçlardır. Her iki otomobil de sekiz yıllık pil garantisine ve 3. seviye otonom sürüş yardımına sahip olacak.

TOGG Gemlik Kampüsü’nün açılışının ardından yerli otomobil Togg’un C-SUV modelinin seri üretimine başlanacak. Önümüzdeki yıllarda şirketin ilk otomobilini dört model daha takip edecek.

Açılış töreninde yaptığı sunumda Togg CEO’su Gürcan Karakaş, Togg’un 2030 yılına kadar piyasaya sürmeyi hedeflediği 5 farklı model hakkında bilgi verdi. CEO, C-Sedan ve C-X Coupé modelinin sırasıyla 2025 ve 2026’da piyasaya sürüleceğini açıkladı.

Togg’un resmi sosyal medya hesaplarından, “İlk akıllı araç C-SUV üretim bandından indirilirken, planlar doğrultusunda çalışmaları devam eden C-Sedan ve C-X Coupé’de tanıtılacak.” bilgisi paylaşıldı

Ocak 2022’de lanse edilen sedan konseptinden farklı bir ön ızgara tasarımına sahip olan TOGG C-Sedan, 2025’in ilk yarısında piyasaya çıkacak. C-SUV ile Sedan modeli arasında yaklaşık iki yıllık bir boşluk olacak. . Sedan modelini 2026 yılında spor sedan kimliğine sahip C-X Coupé takip edecek.

CEO Gürcan Karakaş 3 yıl önce duyurduğu B segmenti hatchback modelden vazgeçtiklerini açıkladı.

Üretim Planı

Üretim tesisi yeri olarak Bursa ili Gemlik ilçesindeki Haralar seçilmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait 400 hektarlık (990 dönüm) arazinin bir parçasıdır. Site, limana, serbest ticaret bölgesine ve tedarikçilere yakınlığı nedeniyle tercih edilmiştir. Üretim tesisinin inşaat maliyeti 22 milyar ₺ (yaklaşık 1,2 milyar ABD doları) olarak bütçelenmiştir. Üretim tesisinde 4.323 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Yıllık 175.000 elektrikli araç üretimi planlanmakta  ancak bu hedef Türkiye ekonomisinin 2040’a kadar artan petrol ithalatı riskini ortadan kaldırmaya yetmeyebilir. İlk etap için Togg üretim planı dahilinde 100 otomobil üretilmesi planlanıyor.

Tedarikçiler

Borun bir yan ürünü olarak ticari ölçekte lityum üretiminin 2022 yılında başlaması planlanıyor. TOGG ayrıca Çinli pil şirketi Farasis ile araba için lityum piller üretmek üzere bir ortak girişim gerçekleşitirdi. Buna göre yeni 50/50 girişimin adı Siro oldu ve üretim yeri de Ankara’ya yakın bir bölgede olacak

Ekonomik Veriler ve TOGG Fiyatı

Türkiye’de Haziran 2022’de satılan arabaların %1’den azı elektrikliydi. Temmuz 2022 itibariyle, Mart 2023’te Togg satışlarının başlangıcında özel tüketim vergisi ve lüks ürünler üzerindeki satış vergisi şu şekilde önerildi:

• 160 kW’a kadar motor ve vergi öncesi fiyat 700.000 ₺’nin altında – %10
• 160 kW’a kadar motor ve vergi öncesi fiyat 700.000 ₺ üzeri – %45
• 160 kW üzeri motor ve vergi öncesi fiyat 750.000 ₺ altı – %50
• 160 kW üzeri motor ve vergi öncesi fiyat 750.000 ₺ üzeri – %60

Ayrıca %18 katma değer vergisi de fiyata dahil olacak. Hükümetin TOGG arabaları için en düşük vergi dilimini belirleyeceği ifade edildi. Bu vergilerle birlikte TOGG fiyatı 908.000 lira, Temmuz 2022 döviz kuruyla aşağı yukarı 54.000 Amerikan doları civarında olacağını tahmin edilmektedir.

Dava

Haziran 2021’de TOGG, daha önce başkası tarafından satın alınan “togg.com” alan adını almak için şikayette bulundu ve konuyu Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’ne (WIPO) taşıdı. TOGG, şikayet dilekçesinde, şirketin 2018 yılında otomobil üretmek üzere kurulduğunu ve davacının henüz bir fabrikasının bulunmadığını ancak Aralık 2019’da iki elektrikli araç planlarını açıkladığını belirtti. 2003 yılında George Gould adlı bir bilgisayar mühendisi tarafından “The Office of George Gould” adlı şirket için ve 2010 yılında kendi şirketini ve isim haklarını başka bir şirkete satmadan önce alan adı zaten başka bir şirketin web sitesine (tcbinc.com) yönlendirilmiş ve bu da ihtilaflı “togg.com” un şu anki sahibi olarak bilgisayar altyapı hizmetleri vermektedir.

Eylül 2021’de TOGG’un şikayeti reddedilmiştir. Kararda TOGG’un isim benzerliği şikayetinde de haklı olduğu belirtildi. Yine de davalının alan adını TOGG’un kuruluşundan 4 yıl önce, yani 2014 yılında satın aldığı ve bu nedenle kötü niyetli olmasının mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.

Kullanıcı Deneyimi

TOGG temsilcileri, fabrikanın ilk yılında 17.000-18.000 araç üreteceğini belirtti. Şirket ayrıca fabrikanın 2030 yılına kadar 1 milyondan fazla otomobil üreteceğini tahmin ediyor.

TOGG’un bayi bazlı bir sistem kullanmayacağı da açılış töreninde açıklandı. Bunun yerine kullanıcılar “TOGG Care” adlı mobil uygulama üzerinden sipariş verebilecek. TOGG test sürüşü ise “deneyim noktaları” adı verilen alanlarda yapılacak.